Middag-Humsterland is een van de twintig Nationale Landschappen van Nederland. De Nationale Landschappen zijn échte Nederlandse landschappen en vallen op door een bijzondere combinatie van natuur, verschillen in hoogte, bebouwing en gebruik van de grond. Elk Nationaal Landschap vertelt het verhaal van het Nederlandse landschap.
Nationaal Landschap Middag Humsterland
Middag-Humsterland is in 2005 aangewezen als Nationaal Landschap om zijn drie bijzondere kenmerken:
* reliëf door wierden, dijken en kwelders.
* onregelmatig patroon van landbouwgronden
* zeer open landschap.
Middag-Humsterland is een open, oud wierdenlandschap en is zeer typerend voor de ontstaansgeschiedenis van het noordelijk zeekleigebied. Door de aanwezigheid in gave staat van elementen als wierden (=terpen), kwelderruggen en voormalige geulen en de onregelmatige blokverkaveling op basis van het stelsel van voormalige wadgeulen zijn de ontginnings- en gebruiksgeschiedenis van Middag-Humsterland aan het huidige landschap goed af te lezen. Niet alleen binnen Nederland maar ook internationaal gezien is het gebied daardoor zeldzaam. (Uit ‘Landschappen met toekomstwaarde’; projectbureau Belvedere)
Zorg voor het landschap
Provincie, gemeenten en maatschappelijke organisaties zetten zich in om het cultureel-historische karakter van het landschap te behouden én het gebied verder te ontwikkelen met oog voor de bijzondere kwaliteiten van Middag-Humsterland.
Onder verantwoordelijkheid van de Provincie Groningen is het Uitvoeringsprogramma Middag-Humsterland 2007-2013 vastgesteld, waarin opgenomen het Convenant dat in 1998 door relevante partijen is aangegaan. Hierin is ook een kaart met karakteristieke waterlopen en sloten opgenomen met als uitgangspunt: Behoud van het karakteristieke slotenpatroon vormt de spil van het inrichtingsplan.
Van recente datum is de Visie Middag-Humsterland Behoud en ontwikkeling van een nationaal landschap, juni 2017, waarin na uitvoerig overleg in diverse platforms de uitgangspunten zijn vastgelegd die richting geven aan toekomstige ontwikkelingen van dit bijzondere gebied. Mede op initiatief van de voormalige Gemeente Zuidhorn is er een Gebiedsraad Middag-Humsterland in oprichting en zijn er diverse werkgroepen die zich bezig houden met thema’s die van belang zijn voor dit deel van de gemeente.
